Foreign Policy’de “Bir Türk Cumhurbaşkanı Seçimi Kaybederse Ne Olur? Kimse Bilmiyor” başlıklı bir tahlil kaleme alınarak, Türkiye’de 14 Mayıs’ta gerçekleştirilecek Cumhurbaşkanlığı ve Milletvekili seçimleri değerlendirildi.
Foreign Policy, ülkedeki seçim atmosferine ve anketlere atıfta bulunarak, seçim sonuçlarının AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı “yerinden edebileceğini” yazdı.
Analizde, “Erdoğan’ın gidişini hayal etmenin zor” olduğu vurgulanarak, “Erdoğan’ın yenilgiyi nezaketle kabullenmesini hayal etmek güç zira bu daha evvel görülmemiş bir şey olurdu: Daha evvel hiçbir Türk cumhurbaşkanı direkt oylamayla vazifeden alınmamıştı” denildi.
“2002’DE MUHAFAZAKAR VE KÜRT SEÇMEN, SEZER’E KARŞI YABANCIYDI”
Cumhuriyet periyodu boyunca iktidar partilerini ele alarak, 2000’lerin başlarına dikkat çekilen tahlilde “Birçok dindar ve Kürt seçmenin 2002 parlamento seçimlerinde Erdoğan’ı ve yeni kurulan AKP’yi desteklemesine yol açan şey, (eski Cumhurbaşkanı) Ahmet Nedcet Sezer’in savunduğu laik, milliyetçi devletten duyulan ortak yabancılaşmaydı” denildi.
Analizde, “Türkiye’de darbelerden sonra misyona gelen ya da ordu tarafından desteklenen cumhurbaşkanları kurumları kendi istekleri doğrultusunda yönlendirebiliyorlardı, fakat halkla ilişki kuracak siyasi partilerden yoksundular. Siyasi partilere liderlik eden cumhurbaşkanları ise halk takviyesine sahip olsalar da hiçbir vakit tüm devlet kurumları üzerinde bu kadar direkt tesire sahip olamadılar” sözleri kullanıldı.
“BARIŞÇIL BİR HALDE NASIL BIRAKACAĞINA DAİR ÇOK AZ MODELİ VAR”
Erdoğan’a işaret edilen tahlilde, “Erdoğan, hem devlet denetimine hem de iktidarı bırakmasını istemeyen hatırı sayılır bir kitleye sahip olması bakımından eşsiz. Gelecek ay yapılacak seçimleri kaybederse, bu muhtemelen çok az bir farkla olacaktır. Ve 69 yaşında, mesleklerinin sonuna gelmiş geçmiş Türk önderlerle kıyaslandığında nispeten genç kalacaktır. Velhasıl: Erdoğan’ın iktidarı barışçıl bir formda nasıl bırakacağına dair çok az modeli var” denildi.
İSMET İNÖNÜ VURGUSU
Görevini istekli olarak bırakan “tek Türk cumhurbaşkanının 1950 yılında İsmet İnönü” olduğu belirtilen tahlilde, “Bu geçişin sarsıntılı olduğu kanıtlandı: Demokrat Parti ve destekçileri İnönü’ye ve CHP’ye derin bir öfke duydular; sonraki yıllarda muzaffer Demokratlar CHP’nin mallarına el koydular, İnönü’nün oğullarından birini çürük münasebetlerle araçla cinayetten yargıladılar ve hatta İnönü’nün devlet operasındaki locasından bir işitme aygıtını çıkardılar” denildi.
Demokrat Parti’den “Demokratlar” diye bahsedilen tahlilde, “Demokratlar ayrıyeten, İnönü’nün mitinglerine saldırmak için destekçilerinden oluşan çeteler örgütlediler. Demokratları iktidardan uzaklaştıran 1960 askeri darbesi, partinin CHP’yi kapatmaya hazırlandığı bir sırada geldi” sözleri yer aldı.
“ERDOĞAN, ÖZDEŞLEŞMEYİ SEVİYOR”
Analizde, “Erdoğan, Demokratlarla ve onların ordudan gördükleri makus muameleyle özdeşleşmeyi seviyor üzere görünüyor. Tekrar de Demokratların İnönü’ye ve başka mağlup muhaliflere nasıl davrandıklarının anısı, Erdoğan’ın zihninde kaybetme riskini artırmış olabilir” denildi.
Muhalefet partilerinin seçmenlere yönelik “olumlu” iletiler vermesi gerektiği vurgulanan tahlilde, “Erdoğan’ın kaybetme korkusunu ve bunun getirebileceği her şeyi hafifletmek için, Türkiye’nin muhalefet partileri cumhurbaşkanını suçlamaktan kaçınmalı ve iktidara geldiklerinde atacakları olumlu adımları seçmenlere anlatan olumlu bir ileti hazırlamalıdır. Bu, CHP’nin başarılı 2019 İstanbul belediye başkanlığı kampanyasındaki stratejisinin bir parçasıydı” diye yazıldı.
“KILIÇDAROĞLU’NUN GENİŞ KOALİSYONU GEREKLİ”
Erdoğan’ın en önemli rakibinin CHP başkanı ve Millet İttifakı Cumhurbaşkanı Adayı Kemal Kılıçdaroğlu olduğu belirtilen tahlilde şunlar kaydedildi:
“Kılıçdaroğlu, AKP’nin suiistimallerini eleştiren bir isim olarak tanındı. Aday gösterildiğinden beri olumlu bir gündemi yolsuzluğu sona erdirme vaatleriyle karıştırdı. AKP yanlısı şirketlerden oluşan güçlü bir zümreye para akışını durduracağını vurgularken, cüzdan meselelerine ve toplumsal refaha odaklandı. Erdoğan’ın “tek adam” rejiminin bölücülüğü ile CHP liderliğindeki lakin Erdoğan’ı vazifeden uzaklaştırmayı amaçlayan ideolojik olarak farklı partileri içeren muhalefet koalisyonunun kapsayıcılığını karşılaştırdı.”
Kılıçdaroğlu’nun geniş koalisyonunun “gerekli” olduğu, zira “Erdoğan’a rakip olacak baskın bir Türk siyasi kişiliğinin şimdi ortaya çıkmadığı” savunulan tahlilde, “Demirel’in karşısında Ecevit, Bayar’ın karşısında İnönü yok. Bu kısmen Erdoğan’ın kendi yapıtı: İstanbul Büyükşehir Belediye Lideri Ekrem İmamoğlu ve HDP başkanı Selahattin Demirtaş üzere heyecan verici siyasetçiler kovuşturmalar ve mahpus cezalarıyla kenara itildi. Erdoğan için bu kadar güce ulaşan birinci kişi olmak vizyon ve hayal gücü gerektiriyor. Asıl soru, bundan birinci vazgeçen olmayı da hayal edip edemeyeceği…” denildi.
Yorum Yok