Pandemi mühletince uygulanan yasaklar nedeniyle mağdur olan ve tükenme noktasına gelen müzisyenler hala bin bir zorlukla boğuşarak hayatta kalma gayreti veriyor. Yaşadıkları geçim külfeti ve ekonomik kriz bir yana, uygulanan müzik yasakları ve peşi sıra kapanan cümbüş yerlerinin yarattığı boşluk, yıllarını sanata vermiş müzisyenleri bir bir hayattan koparıyor. Konut kirasını ödeyebilmek için enstrümanlarını satan, hatta son devirdeki intiharlar ile gündeme gelen sanatkarların sayısı gün geçtikçe artarken İzmir’de Turizm, Cümbüş, Hizmet Emekçileri Sendikası (TEHİS) çatısı altında örgütlenen müzisyenler krizden çıkış yolu arıyor.
Müzik saatlerinin değil müziğin ve sanatın kendisinin yasaklanmaya çalışıldığını aktaran TEHİS İzmir temsilcisi müzik işçisi Okan Kılınç, Türkiye’nin sanatın yok sayıldığı şeriatçı bir sisteme evrildiğini söz etti. Sanata ve sanatkara bakış açısı değişmediği surece yaşanan krizin aşılamayacağını vurgulayan Kılınç, “Günde yüz lira için çalışan arkadaşlarımız var. Kesimi ve yılların emeğini bırakan müzisyen arkadaşlarımız bugün ya işsiz ya da artık fabrikalarda çalışıyor yahut moto kuryelik yapıyor” diyerek yaşadıkları düşünceleri özetledi.
Müzisyenler günümüz ekonomik şartlarında nasıl ayakta kalıyor, nasıl geçimlerini sağlıyor?
Sizin için epeyce sıkıntı geçen salgın devri sonrasında nasıl bir tablo ile karşı karşıyasınız?
Ben pandemide mesken kiramı ödeyemedim ve tüm enstrümanlarımı satmak zorunda kaldım. Benim üzere birçok arkadaşım oldu. Birçok arkadaşımızın kapısına konut sahipleri dayandı. Faturalarını ödeyemediği için elektriği kesilen arkadaşlarımız oldu. Sokakta kalanlar oldu. Müzik ile geçinemeyip öbür işlere girenler ve daldan kopanlar oldu. İntihar eden, kaybettiğimiz onca arkadaşımız vardı. Onca emeğimiz 2-3 yıl içerisinde bitti, tükendik. Karşı karşıya kaldığımız ruhsal çöküntü onca yıllık emeğimizi bir çırpıda geride bırakmamıza ve intihara sürüklenmemize yol açıyor.
Zorluğa rağmen müzisyenliğe devam etme sebebiniz, motivasyonunuz nedir?
Biz aşkla, şevkle bu işi yapıyoruz, müzik sevdamızın peşinde koşuyoruz ancak meskende tenceremiz boş, yeri geliyor aç kalıyoruz. Beşerler bize ne hoş eğleniyor, müzik yapıyor, üzerine de para alıyor gözüyle bakıyor. Sen müzisyensin, yeterli para kazanıyorsun diyorlar. Halbuki bizi dinlemeye gelen iki arkadaşın oturdukları masada yediklerine içtiklerine ödedikleri hesap bizim aldığımız ve çok dedikleri o fiyatlardan çok daha fazla. Müzik bir sanat, her birimizde yılların emeği, fedakârlıklar var. Şayet bu olmasaydı esasen vazgeçmiştik. En çok da intihar eden ve geçim düşünceleri nedeniyle hayatına son veren dostlarımız için bugün bu uğraşın içerisindeyiz. Onların yıllarca verdiği savaş için, çektiğimiz zorluklara karşın yolumuza devam ediyoruz.
TEHİS neler yapıyor, çalışmalarınızdan bahseder misiniz?
Biz genel bir taban fiyat tarifesi belirlemeye çalışıyoruz. Dalda çalışan her bir müzisyen için sahne başına, yani gecede en az çaldığı enstrümana nazaran 750 lira ile 1000 lira ortasında fiyat almalı diyoruz. Toplu mukavele kavramını ve teminatlı çalışmayı işletmelere getirmek için gayret ediyoruz. Önümüzdeki süreçte örgütlenip, birlikte hareket ederek kıymetli kazanımlar elde edeceğiz. İzmir’de sendikayla birlikte hareket edecek bir müzisyenler derneği de kurulma etabında. Dalımızda sigortalı ve tertipli işlerde çalışmadığımız için kaç kişi olduğumuzu da bilmiyoruz. Lakin İzmir’de kestirimi olarak 250-500 kişi ortasında bir müzisyen bir topluluğuyuz.
Müzik yasakları sizi nasıl etkiledi, buna karşı uğraşınız sürüyor mu?
Sabrımızın tükendiği bir devirdeyiz. Sokakta olup sesimizi duyuracağız ve çeşitli aksiyonlar düzenleyeceğiz. Sistem artık müziği, cümbüş kavramını tam kaldırmanın peşinde. Alsancak İzmir’in en değerli merkezi ve cümbüş bölümünün kalbi olmasına rağmen neredeyse cümbüş yeri kalmadı. Yılların ünlü barları, kafeteryaları sisteme direniyor lakin başaramıyor, kepenk indiriyor. Beşerler dışarı çıkıp eğlenebilecek imkâna sahip değil, işletme sahipleri müşteri gelmiyor diye kapısına kilit vuruyor, müzisyenler çalacak yer bulamadığı için işsiz kalıyor. Müzik yasakları da bizi bitirme noktasına getirdi. İstek müziği çalmadı diye katledilen arkadaşlarımız var. Müzisyen köle değil, sanatçıdır. Bu sanata bakış açısından bir an evvel vazgeçmek zorundayız. Baskıcı ortam bizi de tüketti. Şeriatçı bir sisteme gerçek evriliyoruz. Bu yasaklar daima bunun işareti. Yakında tahminen de eksiksiz müziği kapatın diyecekler.
Yorum Yok