Türkiye tarihinin en kritik seçimine sayılı günler kaldı. 13. Cumhurbaşkanı, Millet İttifakı’nın adayı Kemal Kılıçdaroğlu mu olacak, yoksa halk mevcut Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’la mı yola devam edilmesine karar verecek? On milyonlarca insanın nerdeyse tek gündemi bu. Muhtemel bir değişim halinde Türkiye’yi kimi büyük dönüşümlerin beklediği ise bilinen bir gerçek. Bilhassa yargı sistemi birinci elden el atılmaya mahkûm olunan alanlardan birisi. 20 yıllık AKP iktidarı devrinde yargının geldiği içler acısı halin nasıl düzeltileceği ise merak edilen öbür bir husus.
Halktv.com.tr’den Seyhan Avşar’ın haberine nazaran yargıda da, kamu vazifelisi olarak vazife yapan hâkim ve savcıların merak ettiği pek çok husus başlığı bulunuyor. Ortalarında yüksek yargı mensuplarının da bulunduğu 8 hâkim ve savcı, Kılıçdaroğlu’na 8 soru yöneltti.
İşte ortalarında yüksek yargı üyelerinin de olduğu hakim ve savcıların sorularına Sayın Kılıçdaroğlu’nun verdiği cevaplar:
‘HSK TAHRİBATIN YAŞANDIĞI EN DEĞERLİ KURUMLARDAN’
-HSK seçim sistemi konusunda ne düşünüyorsunuz? Şimdiki sistemde üyeleri Meclis ve Cumhurbaşkanı seçiyor. Bu durum siyasetin yargıya direkt müdahalesi niteliğinde değil mi?
Mevcut sistem yargı bağımsızlığını ve tarafsızlığını yok etmiş durumda. Yargıçlar ve Savcılar Heyeti da bu tahribatın yaşandığı en değerli kurumlardan biri. Heyet, Cumhurbaşkanına tanınan direkt ve dolaylı atama yetkisi yoluyla vesayet altına alındı, hâkimlik teminatı ortadan kalktı. En kısa müddette geçeceğimiz Güçlendirilmiş Parlamenter Sistemle birlikte yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığını tam manasıyla sağlayacağız. Bu kapsamda Yargıçlar ve Savcılar Şurası tekrar yapılandırılacak. Yargı sistemi içerisinde farklı vazifelere ve pozisyonlara sahip olan hâkimlik mesleği ile savcılık mesleği birbirinden ayrılacak, Yargıçlar Heyeti ve Savcılar Şurası formunda iki farklı konsey oluşturulacaktır. Böylelikle her bir meslek kümesi için misyonun gereklerine uygun farklı düzenlemeler ve garantiler öngörülecektir. Bu heyetlere seçimler de tekrar düzenlenecek. Yargıçlar ve Savcılar Kurulu’nun da ortasında bulunduğu Yüksek Yargı Heyetlerine üye seçiminde çoğulculuk, hesap verebilirlik ve demokratik meşruiyet öncelikli kriterler olacak. Bu kapsamda üyelerin yarısının Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından üçte iki nitelikli çoğunlukla seçilmesini öngörüyoruz. Üyelerin öteki yarısının da Yargıtay, Danıştay, Türkiye Barolar Birliği, isimli ve idari yargı birinci sınıf hâkim ve savcılar tarafından, kendi mensupları ortasından direkt seçilmesini öngörüyoruz. Bağımsızlık unsurunun güçlendirilmesi için Adalet Bakanı ve Müsteşarı, Yargıçlar Kurulu’nda yer almayacak. Hukuk devleti olmanın gereği olarak Yüksek Yargı Şuralarının disiplin kararları da yargı kontrolüne açık hale getirilecektir.
-Muhalefetin daima kullandığı bir lisan var. “İktidara gelince Demirtaş ve Kavala’yı hür bırakacağız.” formunda. Bu bireyleri iktidarınız mı bırakacak, yargı mı bırakacak? Yargı bırakacaksa yargı ismine neden konuşuluyor? Buradan mevcut AKP yargısı yerine kendi yargı sisteminizi kuracağınızı düşünebilir miyiz?
Selahattin Demirtaş ve Osman Kavala’yı özgür bırakacak olan siyaset kurumu değildir. Demirtaş ve Kavala’yla ilgili kararı alacak olan yargının kendisidir. Münasebetiyle tekrar yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığı konusuna geliyoruz. Yargının tarafsızlığını ve bağımsızlığını kaybetmiş olması, yargıçları anayasaya ters kararlar alma noktasına getirdi. Avrupa İhsan Hakları Mahkemesi ve Anayasa Mahkemesi kararlarının uygulanmadığı bir devir yaşıyoruz. Halbuki bu kararlara uyulması, kararların uygulanması anayasal bir mecburilik. Örneğin, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları, Anayasamızın 90. unsuruna nazaran bağlayıcı. Hasebiyle özgürleşen, siyasi baskılardan kurtulan yargı, hukukun bir gereği olarak hem Demirtaş hem Kavala evraklarını yine ele almak durumunda. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin ilgili evraklarla ilgili kararları var. Yoksa yargı makamları yerine geçilerek rastgele bir süreç yapılma iradesi ortaya konulamaz. AKP yargısı yerine kendi yargı sistemimizi kurmak üzere bir durum kelam konusu olamaz. Yalnızca yargının siyasi baskılardan arınması ve yargıçların hukukun üstünlüğü unsuru mucibince yargısal kıymetlendirme yapabileceği bir sistem kurulması, yargının tarafsızlığının ve bağımsızlığının sağlanmasıdır gayemiz.
‘İKTİDARIMIZDA BU ŞAHISLARLA İLGİLİ BİR TASARRUFTA BULUNMAYACAĞIZ’
-Siyasi parti temsilcisi olup hâkim ve savcı yapılanlar hakkında ne düşünüyorsunuz? Muhtemel bir değişiklik sonrası hâkim ve savcı olarak kalmaya devam edecekler mi?
Bu sorunuzun cevabı da yargının bağımsızlığı ve tarafsızlığıyla bağlantılı. Örneğin, milletvekili adaylığı için vazifelerinden istifa eden yargı mensupları, aday gösterilmemeleri halinde misyonlarına dönemiyor. Zira ilgili kanun, yargı mensuplarının adaylık gerekçesiyle istifalarını yargı bağımsızlığına karşıt görüyor. Hal böyleyken, çok sayıda kişi bir siyasi partinin temsilcisi yahut yöneticisiyken hâkim ve savcı yapıldı. Dediğim üzere, buna tenezzül edilmesi yargı bağımsızlığını ve tarafsızlığını ortadan kaldıran en net adımlardan biriydi. Fakat iktidarımızda hala savcı ve hâkim olarak vazife yapan bu şahıslarla ilgili bir tasarrufta bulunmayacağız. Biz acilen yargı bağımsızlığını ve tarafsızlığını sağlayacağız. Bunun sağlandığı gün itibariyle hala birileri yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığına ters tavır ve kararların altına imza atmak isterlerse şayet o vakit tekrar hukuk içinde gerekli müdahaleler yapılır. Ve bu hal tüm yargı mensupları için geçerli olacak. Hangi münasebetle olursa olsun, kimin tarafından ve kimin periyodunda atanmış olursa olsun, kimsenin yargı bağımsızlığını ve tarafsızlığını zedeleyecek adımlar atmasına müsaade vermem.
İSİM İSİM SAYDI
-Hükümet, talimatları doğrultusunda hareket eden çok sayıda hakim ve savcıyı muhafaza altına alma ve ödüllendirme gayesiyle yüksek yargı mensubu yaptı. Kimileri teamüllere muhalif formda kritik noktalara getirildi. Bu bireyler hakkında hukuk aracılığı ile gasp, yargı borsası oluşturma savları var. Bir kısmı İstanbul kümesi ismiyle biliniyor. Tekrar kimi tarikat ve kümelerin da yüksek yargıda takımlaştığı biliniyor. Seçimin kazanılması halinde yüksek yargı üyelikleri gözden geçirilecek mi? Anayasal ve yasal düzenlemeler yapılacak mı? Yüksek yargının bağımsızlığı nasıl sağlanacak ?
Yakın süreçte siyasi iktidarın talimatlarına uyan, siyasi tasarrufla hareket eden, daha ötesi hukuksuzluk yapan hakim ve savcıları müdafaa altına aldığı, bunları ödüllendirdiği ve bu bireyleri liyakat gözetilmeksizin yüksek yargı mensubu olarak atandığı bilinmektedir. İrfan Fidan, Akın Gürlek ve Hasan Yılmaz örnekleri bilinmektedir. Bu durumun bir daha gerçekleşmemesi manasında gerekli tedbirler elbette alınacaktır. Türkiye de hiçbir yargıç ve hiçbir savcı bu tıp hukuksuzluklara araç olarak kendisinden hesap sorulmayacağını düşünmemelidir. Hukukun işlemesi ile yaptırımlar kelam konusu olacağından bir daha bu cins yollara yargıçlar ve savcıların başvurmaması elbette sağlanacaktır. Yargı borsası, hukuk aracılığı ile gasp üzere hukuksuzluklara karışan, bilinen avukatlar ve yargı mensupları ile ilgili mutlak bir halde yaptırım uygulanması sağlanacaktır. Çünkü yargının bağımsızlaşıp tarafsızlaşması ile birlikte hata işlemiş olan yargı mensubu ve avukatlar yeniden yargı tarafından yaptırıma tabi tutulacaktır. Yüksek yargıya seçilmek, orada vazife yapmak rastgele bir formda bir kümeye, oluşuma mensubiyetle bağlantılı olmamalıdır. Yüksek yargıda liyakate nazaran seçilmeyenler, daha ötesi hukuksuzluk yapanlar yargısal düzenlemeler mucibince değerlendirmelere tabi tutulabilecektir. Bu husustaki kıymetlendirme elbette ileriki süreçte yapılacaktır. Ne var ki hedef her halükarda yüksek yargının bağımsızlığının sağlanması kapsamında olacaktır.
YENİ BİR PLANLAMA
-Neredeyse artık 81 ilin tamamında hukuk fakültesi fazlalığı var. Fakültelerin artması nitelikli hukukçuların oranını düşürmüş durumda. Bu hususta siz ne düşünüyorsunuz? Üniversitelerdeki hukuk fakültelerine ait bir çalışma yapmayı planlıyor musunuz?
Türkiye’nin her vilayette, her üniversitede bir hukuk fakültesine değil, hukukun kendisine gereksinimi var. Nitelikli hukuk fakültelerine ve her alanda olduğu üzere bu fakültelerde vazife alacak nitelikle hukukçulara, bilim beşerlerine muhtaçlık var. Bu gaye doğrultusunda gerekli değerlendirmeler elbette yapılacaktır. Yeni bir yükseköğrenim planlaması çerçevesinde hukuk fakülteleri yine ele alınacaktır.
‘CUMHURİYET SAVCILARI SORUŞTURACAK’
-Olası bir iktidar değişiminde meslektaşlarımızdan birtakım itirafların geleceğini düşünüyorum. Mesela, “Şu kararı X şahıs (siyasetçi) baskı kurduğu için vermek zorunda kaldım” halinde. Bu biçim itiraflar gelirse o X şahıslar hakkında rastgele bir soruşturma vs. yapılacak mı?
Suç işlemiş olanlarla ilgili soruşturma yapılması iradesi Cumhuriyetin savcılarına ilişkin olmalı. Eminiz ki bağımsızlaşan yargı mensupları bu kapsamda gerekli değerlendirmeleri yapacaklardır. Hiç kimse hata ve cezadan bağışık değildir. Münasebetiyle itiraflar ya da diğer biçimde kabahat dataları açığa çıktığında siyasi baskı gereği kelam konusu olmaksızın ilgili Cumhuriyet Savcılıkları gerekli soruşturmaları yapıp gerektiğinde ceza davalarının açılmasını sağlayacaktır.
-30 yıllık Hakimin. Daha evvelden adliyelerde mescit yoktu. Namaz kılamıyorduk ya da kılmak için cami arıyorduk. Bu mescitler açık tutulacak mı?
Elbette açık tutulacak. Yalnızca yargı mensuplarının değil, tüm vatandaşlarımızın inanç özgürlükleri konusundaki hakları korunacaktır. İbadetlerini özgürce yapmaları konusunda engelleyici tek bir adımın dahi atılmasına müsaade vermem. Hatta daha da ileri götüreyim. Pek çok kamu kuruluşunda mescitler bodrum katlarında bulunuyor. İbadetlerini yapmak isteyen kamu çalışanları ve vatandaşlarımız sıhhatsiz şartlara mahkûm ediliyor. Bu mescitlerin, kamu binalarının daha yeterli yerlerine taşınması gerekir.
-Adliye içerisinde pek çok hukuksuz karar verildiğine şahit oluyoruz. Yine yargılamaların yolu açılacak mı? Sizin bir planlamanız var mı?
Yeniden yargılamanın yolu hukuk mevzuatı çerçevesinde ilgili yargıçlar tarafından değerlendirmeye tabi tutulacaktır.
Yorum Yok