Kara deliğin gölgesinden fırlayan jet birinci defa görüntülendi

Genel Nis 29, 2023 Yorum Yok

M87 galaksisinin kara deliği Güneş’ten 6,5 milyar kat daha büyük kütleye sahip ve Dünya’dan 55 milyon ışık yılı uzaklıkta.

Ortası koyu, parlak bir halka biçimindeki simitvari yapının manzarası, kara deliğin birinci imgesi olarak Nisan 2019’da dünya basınında yer almıştı.

Bir kara delik, yakınındaki bir maddeyi yutabilir ve kara deliği merkezinde barındıran galaksinin ötesine güçlü parçacıklar halinde fırlatabilir. Gökbilimciler, enerjik jetlerin nasıl oluştuğunu daha âlâ anlamak için jetin orijinini olabildiğince yakından gözlemlemeye çalışıyor.

FARKLI POZİSYONLARDA YAKALANAN IŞIK KULLANILDI

En son yayımlanan M87 kara delik imajı, Global Milimetre VLBI Dizisi (GMVA), Atacama Büyük Milimetre/Milimetre-Altı Dizisi (ALMA) ve Grönland Teleskopu (GLT) ile elde edilmişti. Bunlar, Dünya çapında bir radyo teleskop ağı oluştururken gökbilimciler, Dünya boyutunda sanal bir teleskopunkine emsal çözünürlüğe sahip manzara oluşturmak için farklı pozisyonlarda yakalanan ışığı kullandı.

Shanghai Astronomi Gözlemevi’nden Lu Rusen, Nature Mecmuası’nın son sayısında yayımlanan araştırma makalesinin baş müellifi. Lu’ya nazaran gökbilimciler daha evvel kara delik ve güçlü jeti farklı fotoğraflarda gözlemlerken, yeni imajda kara delik ve jet yeni bir dalga boyutunda tek fotoğrafta yer alıyor.

ALMA ve GLT, fotoğrafların çözünürlüğünü ve hassasiyetini geliştirdi ve M87 kara deliğinin etrafındaki halkanın 3.5 milimetre dalga uzunluğunda görüntülemesine yardımcı oldu. Bu, Ay’daki bir astronotun Dünya’da 13 santimetre çapında dairesel yapay ışığa bakmasına emsal bir durum.

Lu, araştırmacıların, jetin merkezi muhteşem kütleli kara delik etrafındaki emisyon halkasından nasıl çıktığını, 3,5 milimetrelik dalga uzunluğunda görebildiğini söyledi.

Lu, müşahedelerin, M87 kara deliği hakkında daha fazla detay sağladığını söz etti.

Shanghai Astronomi Gözlemevi Müdürü Shen Zhiqiang, M87’ye ait müşahedelerin, kara deliğin güçlü jetleri nasıl fırlatabildiği yahut yakınındaki başka karmaşık süreçlere ait bilinmeyenleri çözmeye yardımcı olacağını söyledi.

Yorum Yok

Yorum Yap

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir