Yaşar Üniversitesi, Küresel Alakalar Forumu’nun düzenlediği ‘İzmir İktisat Kongresi 100. Yıl toplantısına konut sahipliği yaptı.
Türkiye Cumhuriyeti’nin 100 yıllık tarihinin en kıymetli mihenk taşlarından olan “İzmir İktisat Kongresi 100. Yıl Toplantıları”, Küresel Bağlar Forumu(GİF) ve Yaşar Üniversitesi Memleketler arası Bağlantılar Kısmı iş birliğiyle gerçekleşti.
Konferansa, TBMM Eski Meclis Lideri Hikmet Çetin, İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer, Yaşar Üniversitesi Mütevelli Heyeti Lideri Ahmet Yiğitbaşı, Yaşar Topluluğu İdare Şurası Lideri Feyhan Yaşar, Yaşar Topluluğu İdare Konseyi Lider Vekili İdil Yiğitbaşı, Küresel Münasebetler Forumu İdare Şurası Üyeleri, iş dünyasından temsilciler ve akademisyenler katıldı. “1920’lerin Kırılan Dünyasında Ekonomi” ve “2020’lerdeki Kırılmanın Yeni Ekonomik Yapısı” başlıklı iki oturumdan oluşan panelde, Dünya İktisat Tarihi Derneği İdare Şurası Üyesi Prof. Dr. Şevket Pamuk, Bilim Akademisi Üyesi ve Koç Üniversitesi Tarih Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Zafer Toprak, Chicago Üniversitesi Öğretim Üyesi ve “Arnold C. Harberger” kürsüsü sahibi Prof. Dr. Ufuk Akçiğit, Ekonomist Doç. Dr. Osman Cevdet Akçay konuşmacı olarak yer aldı.
SOYER: YÜZ YILDIR BENZERİ KOŞULLAR
İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer, “İktisat Kongresi’nin tekrarlanması için ana motivasyonumuz, yüz yıl evvelki şartlar ile bugünkü şartların aslında ne kadar benzediğini fark etmemiz oldu. Yüz yıl evvel, İzmir’deki büyük yangının üzerinden 5 buçuk ay geçmiş, İstanbul hala işgal altında, barış imzalanmamış, toplumda büyük bir belirsizlik ve ümitsizliğin hakim olduğu, fevkalâde bir yoksulluğun olduğu bir tablo vardı. Bugüne dönersek, KONDA’nın yaptığı son bir araştırmada; gençlerin yüzde 86’sı geleceğiyle ilgili rastgele bir fikri olmadığını söylüyor. Yoksulluğun ne kadar derinleştiğini söylememe gerek yok. Yüz sene öncesi şartlarına çok benzeri şartlar içinde yaşıyoruz. Ulusal egemenlik kavramı demokrasiyle taçlandırılmadıkça içeriğinden çok şey kaybediyor. Atatürk’ün o günün şartlarında Türkiye’nin her yerinden bin 135 delegeyi bir ortaya getirmiş olması bize çok şey anlatıyor.” diye konuştu.
OKYAY: TAHLİLLER ÇOK KRİTİK
GİF İdare Şurası Lideri Zeynep Bodur Okyay, “İzmir İktisat Kongresi ile başlayıp Cumhuriyet yıllarında devam eden İktisadi Model, günün kuralları da değerlendirildiğinde Türkiye Cumhuriyeti’ni süratli bir biçimde kalkındırma yoluna sokan, kanaatimce başarılı bir iktisat deneyidir. Bugün ülkemizin iktisadının işleyişini devam ettiren birçok kurumun temeli de o periyot atılmıştır. Bu model, Birinci Dünya Savaşı sonrasında çok daha az global bir dünya ve farklı coğrafyalardaki gelişmelerin bizim coğrafyamızı daha az etkilediği bir devirde, jeopolitik, iktisadi ve toplumsal kuralları yanlışsız bir biçimde okuyan fikri temel üzerine dayanmaktadır. Bugün bu kuralların tahlili hiç olmadığı kadar kritiktir. Globalleşme Türkiye de dahil olmak üzere birçok ülkenin daha süratli kalkınmasına ve büyümesine katkıda bulunmuş ve yoksulluğun azaltılmasına yardımcı olmak suretiyle başlamış, gerek ülkeler ortası gerek ülke içi gelir eşitsizliğinin de maalesef artmasına da sebebiyet vermiştir. Bugün globalleşmenin ıslahatına dair tartışmalar da sürat kazanmaktadır. Bunlar bize gösteriyor ki refah oluşturmayan, bu refahı topluma yaymayan bir sistem ne bir kalkınma sistemidir ne de sürdürülebilirdir. Refah olmadan iktisadi muvaffakiyetten kelam etmek elbette ki mümkün değildir” sözlerini kullandı.
DİNÇER: TEKRAR DOĞUŞ SÜRECİNİN BİRİNCİ AŞAMASI
Yaşar Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Cemali Dinçer ise “Mustafa Kemal Atatürk için bu kongre, geleceğin Türkiye’sinin birinci ve en değerli adımıdır. ‘Milletimiz mazisinden değil, artık istikbalinden mesuldür’ diyerek birkaç ay sonra ilan edilecek Türkiye Cumhuriyeti’nin artık ‘fakirliğin fazilet olarak bilinmediği’ orijinal bir ülke olarak doğacağının işaretini vermiştir. Münasebetiyle Kongre, geçmişin iktisadi yaralarına derman olacak, memleketi refaha, memnunluk ve servete ulaştıracak yeni yolların arandığı, bir yine doğuş sürecinin birinci kıymetli etabı olarak görülmelidir. Türkiye’nin ekonomik kalkınma siyasetinin ana stratejilerinin belirlendiği, tarım, sanayi, ticaret, yabancı sermaye ve bankacılık alanları üzere, ekonomik işleyişin her tarafının ayrıntılarıyla ele alındığı Türkiye İktisat Kongresi’nde, Türkiye’nin geleceğinin bilim ve eğitim yoluyla aydınlanabileceği de vurgulanmıştır.” biçiminde konuştu.
PROF. DR. AKÇİĞİT: KİMSE SORMUYOR
Moderatörlüğünü Tayfun Bayazıt’ın yaptığı ‘2020’lerdeki Kırılmanın Yeni Ekonomik Yapısı’ başlıklı oturumda konuşan Prof. Dr. Ufuk Akçiğit, “ Yaklaşık 3 hafta evvel Chicago’da birebir anda birkaç projemiz tamamlandı. Bu projelerde ABD, İngiltere ve Kanada’yı ilgilendiren istihdam ve piyasa projeleriydi. İngiltere’ye gittik hükümete sunum yaptık akabinde muhalefet dinledi. ABD’de Lider Joe Biden’e anlattık, akabinde muhalefet de dinledi. Yani hem hükümet hem de muhalefet öğrenmek bilmek istiyor. Türkiye’de ise ‘İlk evvel sen kimle konuşuyorsun’ diye konuşmaya başlanıyor. O denli olunca da söylediğinizin değeri kalmıyor.” dedi.
“KAYITLI PERSONEL SAYISI ARTAN FİRMALAR DESTEKLENMELİ”
Türkiye’de sermaye akışı olduğunda kısa vadeli büyümeler olduğunu belirten Prof. Dr. Akçiğit, “Ama bu sürdürülebilir olmuyor. Bizim ülkemizin en değerli meselelerinden birisi bu. Biz, verimlilik tartışmasına hakkıyla giremiyoruz. Ülkemizde çocuklar, üniversiteye geliyor. Mezun olunca beyin göçü ile yetenekli ve imkanı olanlar uçağa binip gidiyor. Ülkemizde katma bedel ve inovasyonda çeşme çok cılız akıyor. Türkiye’nin asıl sorunu verimliliktir. Yalnızca sermaye tartışırsak, onu gerçek ve verimli kullanmazsak her kesim berbata sarfiyat. Türkiye’nin ekonomik büyüme sağlayabilmesi için teşvik siyasetlerini uygun dizayn etmesi gerekiyor. Aşikâr sayının altında çalışanı olana değil, kayıtlı emekçi sayısı artan firmalar desteklenmeli. Gelişim bu türlü olur.” diye konuştu.
AKÇAY: BİLİME MESAFELİYİZ
Günümüzdeki globalleşme ile geçmiştekinin tarifinin farklı olduğunu belirten Doç. Dr. Osman Cevdet Akçay ise, “Artık globalleşmenin tarifi değişti. Siyasetçiler, globalleşmenin yeni tarifini sermayenin özgür deveranı olarak görüyor. Ben daha farklı olduğunu düşünüyorum. Dünyanın açık iktisat olduğu yerde hareket edebilmesi, dünyanın çehresini değiştirdi. Küreselleşme öncesi dünya, bakkala benziyor. Yeni dünya ise süpermarkete benziyor.” dedi. İktisadi okuryazarlığın düşük olduğunu belirten Doç. Dr. Akçay, “Türkiye’de analitik olarak insanları ikna etmeye çalıştığınızda, görmeden inanmam diyorlar. Şayet karar alıcısıysanız analitik olarak inanmanız gerekiyor. Ülkemizde bunun eksikliğini yaşıyoruz. Biz, toplum olarak bilime çok mesafeliyiz.” diye konuştu.
1920 TÜRKİYESİ’NDE EKONOMİK TABLO
“1920’lerin Kırılan Dünyasında Ekonomi” isimli oturumun moderatörlüğünü ise Küresel Alakalar Forumu İcra Komitesi Lideri Emekli Büyükelçi Selim Yenel yaptı. Oturumda konuşan Dünya İktisat Tarihi Derneği İdare Şurası Üyesi Prof. Dr. Şevket Pamuk, Birinci Dünya Savaşı sonrası tabloyu hatırlatarak “1920’lerde 19. Yüzyılın eski sistemini geri getirmek için pek çok konferans yapıldı ama sonuç alınamadı. Tüm konferanslarda Altın Standardı’na geri dönülmesi için pek çok uğraş harcandı lakin başarılı olunamadı. 1920’lerde parçalanmaya başlayan dünya ve 30’larda dünya iktisadının parçalanması, Türkiye üzere bağımsızlığını koruyabilen ülkeler için genişleyen bir fırsat ve hareket alanı yaratmış oldu. Cumhuriyeti kuran takımlar en başından itibaren iktisadın ne kadar değerli olduğunun, iktisat düzgün olmazsa kazanılan savaşların sonuç vermeyeceğinin farkındaydı.” dedi.
Bilim Akademisi Üyesi ve Koç Üniversitesi Tarih Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Zafer Toprak ise globalleşmenin iki evresini anlatarak “Küreselleşmenin birinci evresinde devletin iktisada müdahalesi çok asgarî düzeydeydi. 1914 sonrası bunlar büyük bir değişikliğe uğradı. Kırılma noktası bu sırada başladı. Savaşın finansmanıyla da çok yakından temaslı. Savaşan devletlerin gayrisafi yurt içi hasıladan aldıkları hisse yüzde 10’lardan 60’lara kadar çıktı. 1914-1944 ortasındaki bu evreye biz, küresizleşme evresi diyoruz” biçiminde konuştu.
Yorum Yok