ABD’li milletvekili Ted Lieu, muhalefet partililerin de içinde bulunduğu başka çok sayıdaki vekille birlikte Otonom Yapay Zeka’nın Nükleer Füze Fırlatmasını Tedbire yasa tasarısını Amerikan meclisine sundu. Tasarının maksadı, isminden de açık formda anlaşılacağı üzere yapay zekanın nükleer silah stratejisinde hiçbir vakit son kelamı söylememesi.
“Hepimiz yapay zekanın giderek hızlanan temposuyla boğuşurken, teknolojinin geleceği ve toplumdaki rolü belirsizliğini koruyor” diyen Lieu, gelecek kuşakları yıkıcı olabilecek sonuçlardan korumak için vekillerin sorumlu bir basiret sergilemesi gerektiğini belirtiyor. “Yapay zeka, nükleer silahların ateşlenmesi kelam konusu olduğunda hiçbir vakit insan muhakemesinin yerini alamamalı.”
“YAPAY ZEKANIN MERHAMET VE KARAR VERME YETİSİ BULUNMUYOR”
Populer Science Türkçe’de yer alan habere nazaran İnsan Hakları İzleme Örgütünün Harvard Hukuk Fakültesi Memleketler arası İnsan Hakları Ofisiyle bir arada kaleme aldığı 2021 tarihli bir raporda, “Robotların insanlara insancıl biçimde davranmak için gereken şefkat, empati, merhamet ve karar verme verme yetisinin bulunmadığı, insan yaşamanın içsel pahasını anlayamayacakları” aktarılıyor.
Yasa şayet geçerse, ABD Savunma Bakanlığının (DOD) 2022 Nükleer Durum Raporunda bulunan mevcut prosedürleri resmi bir kanun haline getirecek. Raporda şöyle söz ediliyor: “Birleşik Devletler her durumda, Başkan’ın nükleer silah kullanımını başlatma ve sona erdirme kararlarını uygulamak ve bu noktada bilgi sağlamak için kritik ehemmiyet taşıyan tüm hareketlerde, ‘işin içinde’ bir insanın bulunmasını sağlayacaktır.” Teklife nazaran DOD ayrıyeten, “anlamlı insan kontrolü” olmadığı takdirde hiçbir devlet fonunun otomatik bir sistemle nükleer füze fırlatılmasında kullanılamayacağını söylüyor.
ChatGPT üzere sohbet yazılımlarının da içerisinde yer aldığı üretken yapay zekanın gücü, teklifin sunulduğu şu günlerde gündemi giderek daha fazla meşgul ediyor. Ama Lieu, “yazılımın verdiği eğlenceli cevaplar” ile “insanlığın karşı karşıya kaldığı varoluşsal tehditler” ortasındaki gerçeküstü spektrumun farkına varmış. PopSci’ye konuşan Lieu, Skynet gibisi bir senaryoyu bertaraf etmek üzere yasa tasarısı hazırlamanın da vatandaşlık misyonları ortasında olacağının daha evvel hiç aklına gelmediğini söylüyor.
Kendisini “Kendine yeni yeni gelen bilgisayar kısmı mezunu” olarak tanıtan Lieu, günümüzde yapay zeka yazılımlarının başardığı şeyleri şaşkınlıkla izlediğini söylüyor. “Ses tanıma artık pek harika. Yüz tanıma da epeyce mükemmel lakin cilt rengi daha koyu olan bireylerde o kadar güzel değil” diyen vekil, uzun bir müddettir bilinen algoritmik önyargı kalıplarına işaret ediyor.
Fakat Lieu, OpenAI’nin GPT-4 yazılımı üzere üretken yapay zeka programlarının geçtiğimiz yıl ortaya çıkmasıyla ziyan potansiyelini görmeye başlamış.
Günümüzdeki teknolojilerin, “bilgi ürettiğini ve senaryoları iddia ettiğini” söylüyor. “Bu durum farklı tasalara yol açıyor. Bunlardan biri de benim taşıdığım telaş; yapay zeka ne kadar akıllı olursa olsun, nükleer silahları asla denetim edebilmemeli.”
Lieu, bu bahisteki üç büyük sonucu engellemek için yapay zekaya yönelik yasal düzenlemeleri tartışmaya başlamanın hayati değer taşıdığını düşünüyor. Bunlardan birincisi, yanlış bilgilerin ve “topluma zararlı” öbür içeriklerin yaygınlaşması. İkincisi ise insanlığa varoluşsal bir tehdit teşkil etmese de, “sizi gerçekten öldürebilecek” yapay zekanın dizginlenmesi. Lieu, 2022 yılının Kasım ayında San Francisco’da birçok aracın karıştığı ve birden fazla insanın yaralanmasına yol açan trafik kazasını örnek gösteriyor. Kazaya, teze nazaran tartışmalı Otopilot sürüş modundaki bir Tesla sebep olmuştu.
“Cep telefonunuz bozulduğunda, saatte 80 km süratle gitmez” diyor.
Son olarak ise “yapay zekanın dünyayı sözün tam manasıyla yok edebileceğini” söylüyor Lieu. Otonom Yapay Zeka’nın Nükleer Füze Fırlatmasını Engelleme Yasası’nın da bu noktada en azından bir modül yardımcı olabileceğini düşünüyor. Nihayetinde şayet tasarı meclisten geçer ve yasalaşırsa, yapay zeka sistemleri hâlâ nükleer olaylarla alakalı tahliller ve stratejik teklifler sunabilir ama kesin karar insanların elinde olur.
Lieu ayrıyeten Kongre’nin, “yapay zekayı her bir uygulamada düzenleyecek bant genişliği ya da kapasitesinin olmaması” sebebiyle, ileride yapay zeka problemleriyle baş etmede daha büyük düzenleyici bir yaklaşıma muhtaçlık duyulacağını söylüyor. Resmi kurumların üzerinde anlaştığı çeşitli yapay zeka risk standartlarına yahut üretken ya da gelecekteki gelişmiş yapay zekaya adanmış farklı bir kurum muhtemelliğine açık olduğunu söz ediyor. Biden idaresi, geçtiğimiz Salı günü yapay zekanın gelişimini izleme ve düzenlemeyi hedefleyen yeni araştırma merkezlerine 140 milyon dolarlık fon verme planları olduğunu duyurdu.
Lieu, toplumun yeni bir “yapay zeka silah yarışıyla” karşı karşıya olmasından telaş duyup duymadığı sorusuna, “Kesinlikle muhtemel” karşılığını veriyor. Lakin mevcut nükleer mutabakatların mevcudiyetine işaret ediyor. “Evet, bir nükleer silah yarışı var ama [şimdilik] topyekun bir silah yarışı değil. Ayrıyeten topyekun bir yapay zeka silah yarışının olmaması da mümkün.”
“Ülkeler şu an bu mevzuyu izliyor. Ümit edelim ki bir ortaya gelip, ‘Yapay zekanın şunları yapmasına müsaade vermeyeceğiz’ desinler.”
Yorum Yok